آزمون شخصیتی بندر – گشتالت

آزمون شخصیتی بندر – گشتالت

هدف: تشخیص ضایعات مغزی، روان نژندی، مشکلات جنسی، حالتهای اضطرابی، هیستری، رفتارهای وسواسی، افسردگی واکنشی، ویژگیهای سایکوپاتیک، الکلیسم و اعتیاد، روان – تنی، روان پریشی، مانیک-دپرسیو

آزمون شخصیتی بندر – گشتالت

این آزمون دارای 9کارت به اشکال گوناگون هندسی به ابعاد 6x4 اینچ می باشد که توسط خانم لورتا بندر از آزمون و رتهایمر اقتباس شده است. اشکال این آزمون را تعدادی نقطه،خطوط مستقیم منحنی ها و زوایا تشکیل می دهند. هرفردی اشکال نه گانه را با توجه به تفاوت هایی کهدر نحوه ادراک آنها وجوددارد به شیوه ای کاملاً شخصی و متمایز ادراک می کنند.

خانم بندر و سایر استفاده کنندگان از این آزمون دراثر مطالعات وتحقیقات تجربی خود، با توجه به اشتباه درترسیم و کپی کردن اشکال، دامنه مجازی از حدود اشتباه را تعیین کردندکه تفاوت ادراک افراد بهنجار در زیر این حد جای دارند و تجاوز از دامنه مجاز، حالت بیمار گونه ادراکی رامشخص می کند. اشتباه آزمودنی درترسیم اشکال را ناشی ازانحراف کنش های عادی ذهن، عدم ثبات عاطفی، تحریف در ادراک، غیرمنطقی بودن بازخوردها، مشکل درارضاء،الگوی نابهنجار رفتار و عدم تعادل مکانیزم های دفاعی می دانند.

تاکنون روشها و دستورالعمل های مختلفی از این آزمون ارائه شده است. ازجمله: هات، بیلینگزلی، هینپاسکال و ساتل روشهایی را برای نمره گذاری این آزمون پیشنهاد کرده اند. روش پاسکال وساتل به علت سادگی روش نمره گذاری و اطلاعات وسیعی که از نظر بالینی دراختیار آزماینده قرارمی دهد. رواج بیشتری دارد. آنها آزمون بندر گشتالت را وسیله مناسبی برای بررسی نا هماهنگی های موجود درشیوه ادراک چگونگی واکنش نسبت به محرکها واجرای عمل می دانند و اعتقاد دارند که اشتباه در کپی کردن اشکال هندسی نشانگر نقض درکنشها ی شناختی یا عاطفی است. در روش نمره گذاری پاسکال وساتل نخست تعداد اشتباهاتی راکه درترسیم اشکال وجوددارد مشخص می کنند، سپس به کمک فرم مخصوص نمره گذاری، نمره خام راتعیین نموده و سپس با مراجعه به جداول نرم،نمره میزان شده را محاسبه می کنند.

برای استفاده ازاین روش درهرکشوری نیاز به محاسبه دامنه بهنجار اشتباه درجمعیت آن کشور می باشد.

عده ای از روانشناسان که از این آزمون به عنوان یک وسیله تشخیصی در فعالیت های کلینیکی استفاده کرده اند ارزش آنرا به عنوان یک آزمون فرافکن مورد تأیید قرار داده اند. و در این جزوه آزمون بندر گشتالت از این دیدگاه مورد بررسی قرارمی گیرد.

دستورالعمل اجرا:

پس از آماده نمودن شرایط اجرای آزمون، یک برگ کاغذ سفید بی خط با یک عدد مداد سیاه در اختیار آزمودنی قرار می دهیم و چند برگ کاغذ سفید بی خط و یکعدد مداد پاک کن روی میز در دسترس او می گذاریم.

سپس یک یک کارتهارا به ترتیب (اول کارت A و بعد کارتهای1تا 8)دراختیارآزمودنی قرار میدهیم و از او میخواهیم که روی کاغذ سفید شکل ها را به همان صورتی که می بینید برایما رسم کند. حضور آزماینده در موقع ترسیم اشکال ونظارت او بر شیوه ترسیم به دلایل زیر ضروری است:

1.مواظب باشد تا آزمودنی جهت کارتها راعوض نکنید و اگر این کار را انجام داد می توان جهت را اصلاح نمود و او را از انجام این کار بازداشت بعضی از آزمودنیها اصرار درتغییر جهت کارت دارند و ممکن است دراثر ممانعت آزماینده از ادامه همکاری خودداری کند دراینصورت تغییر راباید دقیقاًٌ یادداشت کرد و در تعبیر وتفسیر نتایج مد نظر قرار داد.

2. یادداشت مشاهدات بالینی. یعنی تمام کارهایی را که غیر عادی یا ازنظربالینی مهم به نظر می رسد مانند شیوه ترسیم،رفتار آزمودنی، بیانات، انتقادات و عکس العملهای او را یادداشت کرد.

3. مواردی از شیوه ترسیم را که در تعبیر وتفسیر باید لحاظ نمود مورد توجه قرار دهد. مثلاً مواظب باشد که آیا آزمودنی خط عمودی کارت 6 را از بالا به پایین رسم می کند یااز پایین به بالا.

تصریح دستورالعمل:

1. کاغذی که تصاویر روی آن ترسیم می شود در جهت صحیح (عمود بر بدن آزمودنی)قرار داده شود.
2. کارت تصاویر را بهموازات بدن سمت چپ آزمودنی بطوری که شماره پشت کارت بطرف آزمودنی باشدقرارمی دهیم.
3. اگر آزمودنی پرسید آیا می تواند نقطه ها را بشمارد، می گوییم لزومی ندارد، اما اگر خواستید می توانید آنها رابشمارید.
4. آزمودنی می تواند از مداد پاک کن یا برگ سفید اضافی روی میزاستفاده کندولی آزماینده نباید اورا به انجام اینکارتشویق کند.اجازه استفاده ازخط کش یا سکه برای رسم دوایر داده نمی شود.
5. دراجرای این آزمون محدودیت زمانی وجود ندارد.
6. تا ترسیم تصویر تمامن شده نباید کارترا ازجلو چشم آزمودنی برداشت.
7. قبل از اتمام تصویری نبایدکارتبعدی ارائهشود.
8. به علتاینکه آزمون بندر گشالت یک آزمون بالینیاست نباید دراجرای آنخیلی خشک رفتار کرد وحالت عدم انعطاف پذیری به خودگرفت. بلکه بهتراست تغییرات رفتاری آزمودنی را با دقت در مد نظر قرار داد و مشاهدات بالینی را یادداشت نمود.
9. نظر به اینکه تفسیر نتایج کارآزمودنی با توجه به روش های شهودی و غیرعینی انجام می گیرد. باید نتایج حاصل ازآن را با احتیاط و باتوجه به نتایج آزمونهای دیگر بیان نمود.

1. اگر ادامه ترسیم کارتی را بعد از کارت بعدی انجام داد یادداشت کنید.

اقتباس ازکتاب ارزشیابی شخصیت(دکتر اخوت وهمکاران)